***

Năm 2023, sự xuất hiện hiếm hoi của “Bố già” Robert De Niro, bên cạnh người cộng sự lâu năm của mình, đạo diễn Martin Scorsese và diễn viên Leonardo DiCaprio tại thảm đỏ Cannes khiến cho không ít khán giả bồi hồi xúc động.

Trên mạng xã hội khi đó, một nhà phê bình điện ảnh đã thốt lên xúc động, rằng đó là những người đàn ông đã “trở thành tuổi trẻ của những người đàn ông khác”. Hơn cả một diễn viên tài năng và tận tụy, Robert De Niro, trong những năm tháng đỉnh cao của mình, đã trở thành một phần của lịch sử điện ảnh Hollywood cũng như toàn thế giới, một dấu ấn thanh xuân trong trái tim của nhiều thế hệ yêu điện ảnh.

Một gã “già gân” đã trở thành một trong những biểu tượng vĩ đại của điện ảnh mà khó ai có thể vượt qua.

Biểu tượng không thể vượt qua

Robert De Niro sinh ra trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật nhưng cha mẹ lại “đường ai nấy đi” từ rất sớm, khi cha ông nhận ra mình là người đồng tính. Những năm tháng tuổi thơ chứng kiến những đau khổ và tan vỡ của cha mẹ khiên cậu bé Robert De Niro trở nên nhạy cảm với một trái tim nhiều nỗi niềm. 13 tuổi, cậu bé cô độc với ngọn lửa bản năng và một chút nồng độ “mafia” trong máu đã có những năm tháng sa chân vào con đường xã hội đen của những băng đảng ở Manhattan.

Nhưng may sao, niềm đam mê điện ảnh đã giữ cậu lại. Và có lẽ, đời sống từ khu đường phố của Manhattan đã mang đến cho De Niro những trải nghiệm chân thực nhất cho những vai diễn kinh điển của “đời sống ngầm” sau này.

Với đôi mắt u sầu nhưng ngông cuồng, khuôn mặt đa cảm, nụ cười ngạo nghễ và lối diễn nhập tâm đến mức ám ảnh, nên dù bước chân vào điện ảnh khá muộn, Robert De Niro sớm trở thành tên tuổi được những đạo diễn lừng lẫy nhất của Hollywood như Martin Scorsese, Francis Ford Coppola, hay David Own Russell “chọn mặt gửi vàng” cho những vai diễn nặng kí nhất.

Giải thưởng Oscar đầu tiên đến với Robert De Niro ở độ tuổi 30 tuổi cho vai diễn “Bố già” Vito Corleone thời trẻ trong bộ phim mafia kinh điển của Coppola. Vai diễn cũng giúp ông góp phần định hình dòng phim gangster của Hollywood thời kỳ hoàng kim, của những tay sát thủ máu lạnh với bộ suite bảnh bao, giết người không ghê tay nhưng cũng mang đầy những trăn trở, bất an trong tâm hồn.

Đây cũng là trường hợp duy nhất trong lịch sử Hollywood khi hai nam diễn viên đều nhận được Oscar nhờ vào vai cùng một nhân vật. “Bố già” Marlon Brando là một huyền thoại về diễn xuất, và sự xuất hiện của De Niro như một sự kế thừa xứng đáng.

Những năm sau đó, lần lượt những vai diễn xuất thần đã đưa tên tuổi của De Niro trở thành huyền thoại bậc nhất của dòng phim gangster, như Taxi Driver (1976), Raging Bull (1980), Once upon a time in America (1984), Goodfellas (1990), Casino (1995), New York, New York (1997)…

Trong sự nghiệp diễn xuất của mình, “bố già” của dòng phim gangster chưa từng ngủ quên trên chiến thắng, mà thậm chí ông còn là tấm gương qua nhiều thế hệ về sự hi sinh đến mức khắc nghiệt cho tất cả các vai diễn. Người ta không khó để thấy ngôi sao gạo ép cân hay tăng cân một cách khốc liệt, làm cho bản thân trở nên xấu xí hay khổ hạnh.

Năm 2015, tạp chí Premiere có nhận định về khả năng diễn xuất nhập tâm của Robert De Niro: “Ông ấy là một biểu tượng mà mọi diễn viên theo đuổi trường phái diễn xuất nhập tâm (Method Acting), đều phải học hỏi. Nhưng họ chỉ có thể học hỏi, chứ không thể vượt qua”.

“Gã sơn tường” không bao giờ mệt mỏi

Ở những năm tháng đã thành danh và trở thành một “huyền thoại sống”, với nhiều diễn viên, đó gần như được coi như giai đoạn “xuống dốc”, thì sức hút của De Niro vẫn chưa bao giờ ngừng gây cuốn hút.

Một ví dụ là cho đến tận những năm 2019, khi dòng phim gangster – băng đảng của Hollywood đi vào giai đoạn thoái trào để nhường chỗ cho kỷ nguyên siêu anh hùng, ông vẫn là một trong những lý do chính để Netflix đầu tư hơn gần 200 triệu đô la – một con số khổng lồ vào dự án The Irishman – Bộ phim về những gã đàn ông theo đuổi “giấc mơ Mỹ” bằng khói thuốc, súng đạn, ma túy hay những “vệt sơn tường bằng máu”.

Canh bạc mạo hiểm đặt lên vai những gã “già gân” ở tuổi “thất thập cổ lai hy”: Martin Scorsese (trong vai trò đạo diễn), Al Pacino, Joe Pesci, và tất nhiên, Robert De Niro. Khó ai có thể hình dung được, họ đã làm nên những kì tích mới, ở độ tuổi đó. Và thậm chí, ngay trong hiện tại, bộ phim mới nhất ông kết hợp cùng Leonaro DiCaprio và Scorsese là Killers of the Flower Moon cũng dành được những sự tán dương nhiệt liệt tại Cannes 2023.

Giành được những thành công lẫy lừng trong diễn xuất, nhưng trong cuộc sống riêng, De Niro luôn giản dị và kín tiếng. Người ta có thể dễ dàng thấy ông ăn mặc đơn giản và dạo phố cùng những người con của mình. Ông tập rất nhiều môn thể thao và sống bình yên, tập trung cho gia đình, nhưng vẫn không ngừng lao động và cống hiến cho điện ảnh. Ông thử sức trong vai trò đạo diễn, tổ chức nhiều giải thưởng điện ảnh lớn nhỏ để giúp đỡ, hướng dẫn và truyền cảm hứng cho nhiều diễn viên trẻ.

Với “người bạn già” thân thiết Martin Scorsese, De Niro luôn đồng hành và dành cho ông những sự chia sẻ và biết ơn. Vào những năm tháng đạo diễn lẫy lừng này chìm đắm ma túy, chính De Niro cũng đến và kéo “bạn già” trở lại với cuộc sống và điện ảnh. Robert cũng là người giới thiệu nam tài tử Leonaro DiCaprio cho Scorsese, để ra đời những tác phẩm bất hủ mới của lịch sử điện ảnh như The Aviator (2004), The Departed (2006), Shutter Island (2010), The Wolf of Wall Street (2013)…

Dù trải qua bốn cuộc tình và có nhiều người con đa sắc tộc, nhưng “Bố già” Vito thời trẻ luôn chọn cuộc sống bình yên rời xa những thị phi của showbiz để tận hưởng hạnh phúc cho riêng mình. Hoặc lặng lẽ rời xa nhau khi hôn nhân tan vỡ. Nhưng sau tất cả, với bất cứ người phụ nữ nào, các bên đều dành cho nhau những sự tôn trọng. Nói đến De Niro, gia đình và bạn bè đều nói rằng ông là một người cha tốt và đáng kính. Ở tuổi 80, ông vẫn làm việc không ngừng, chu cấp cho vợ cũ và những người con nhỏ, làm bạn với con lớn. Các con của ông đều thành đạt có vị trí cao trong xã hội.

Gần như đạt đến đỉnh cao nhất trong sự nghiệp của mình vào những năm 60, 70 và trải dài trong nửa thế kỷ, nhưng Robert De Niro rất ít khi nói về thành công hay danh vọng. “Một phần của sự công nhận là may mắn,” ông nói với New York Times – “Bạn không thể sở hữu những điều đó”.

(“Gã sơn tường” là thuật ngữ chỉ những sát thủ thuộc những băng đảng mafia. Khi họ bắn một ai đó, vệt máu bắn lên tường như vết sơn màu đỏ. Thuật ngữ được mượn từ cuốn sách có tựa đề I Heard You Paint Houses của Charles Brandt, là nguyên tác của bộ phim The Irishman – PV)